Zwarte appie

Vol verwachting reden we op een zonnige zaterdag naar biologische kwekerij van oude fruitrassen Op Goede Grond, vlakbij Zundert. In mijn fototas een zakje appels om te laten determineren. Zouden we vandaag eindelijk het ras te weten komen van onze donkerrode sneeuwwitje-appels? Op deze open dag van de kwekerij was Jan Woltema uit Groningen aanwezig, kenner van (oude) fruitrassen. 

Over een graspad met aan weerszijden rijen fruitbomen liepen we naar de schuur. Wat een contrast met de aangeharkte boomkwekerijen die ik onderweg zag. Hier geen kale grond onder de bomen maar gras, eenjarigen en verschillende struiken. Gezellig was het bij de schuur: een kraam van Velt met o.a. allerlei boeken en brochures, een pan soep pruttelde op een houtvuur, mensen zaten gezellig te kletsen, eten en drinken. Onder de overkapping op strobalen stonden manden met diverse soorten appels en peren, oogst van de kwekerij.

Beetje zoekend liepen we rond, waar konden we onze appeltjes laten determineren? Vriendelijk werden we verwezen naar Jan die dadelijk plaatsnam achter de tafel in de schuur. Het determineren kon beginnen, spannend!

Jan Woltema aan het werk. Prachtig die oude boeken  met appelrassen. Het donkere appeltje was er jammer genoeg niet in te vinden. 

Daar lagen de appeltjes op het kleurige tafelzeil, het eerste wat Jan opviel was dat het twee verschillende soorten waren! Huh? Maar ze komen van één boom! Tja dat schijnt dus te kunnen. Omdat appels geënt worden op een onderstam (van een ander ras) kan het zomaar zijn dat vanuit de onderstam ook een tak is gaan groeien die dus andere vruchten voortbrengt dan de soort die erop geënt is. Of misschien zijn er twee soorten op de onderstam geënt. Het was mij echt nog nooit opgevallen dat er twee verschillende appels aan deze boom groeien, suf eigenlijk. Maar goed welke appelsoorten hebben we dan? Jan begon met de wat grotere rode appel met gele blos. Hij sneed de appel door en bekeek het klokhuis, de lijn die je er omheen ziet lopen, is als het ware de unieke vingerafdruk van de appel, hij vergeleek deze met een afbeelding in een van zijn boeken. Verder keek hij naar de lengte van het steeltje en de vorm van de kelkblaadjes aan de onderkant van de appel. En er werd een stukje van de appel geproefd om daarna tot de conclusie te komen dat dit appeltje een Brabantse Bellefleur moet zijn. Dat was één. 

 

Op deze afbeelding zie je de lijnen goed die langs het klokhuis lopen - de vingerafdruk van de appel. 

Ons donkerrode mysterie-appeltje was voor Jan helemaal niet zo'n raadsel - al kon hij hem in zijn naslagwerken niet vinden - het was overduidelijk: dit is een Api Noir. Een klein, rond, wat afgeplat appeltje, zwartrode schil met waslaagje en als je de appel doorsnijdt, zie je vaak in het witgele vruchtvlees wat rood van de schil doorlopen. Het is een heel oud appelras uit Frankrijk, al voor 1700 bekend - vond ik op internet. 

Onze eigen zwarte appie, er hangen nog wat appeltjes aan de boom. Ze zijn rijp in oktober/november. Latertjes dus. 

De bewuste appelboom. Waar nu precies de Api's en de Bellefleurs groeien, daar zal ik volgend jaar nog eens goed naar moeten kijken omdat de appels nu al bijna allemaal van de boom af zijn. Ik vermoed dat de Bellefleurs aan de tak links groeien. Nu weten we de naam (namen) en blijft er alsnog een mysterie rondom deze appelboom. 

Deze appelsoorten had Jan meegenomen. Hij is lid van Vrienden van het oude fruit, een vereniging die de oude fruitrassen wil helpen behouden. Kwekerij Op Goede Grond houdt zich hier ook mee bezig zodat we diversiteit behouden en op den duur niet alleen maar vier soorten 'supermarktappels'  kunnen eten. 

oorwormpotje

Er is behalve fruitbomen nog van alles te zien op de kwekerij. 

Op de kop van een rij met appelbomen staan de soorten aangegeven. 

Op Goede Grond doet goed werk. Ook een keer kijken - of misschien een boompje kopen? Ze zijn open op vrijdag, zaterdag en zondag. (info)